Euskara noizbait galdu zen arren, Asparrenan berriz ere berreskuratuz etorri da, itzuli da. Ikazkinek ez zuten erdararik egiten, txintik ez, eta haiekin hitz egite aldera euskaraz jakin behar zen.
Askok hala ikasi omen zuen. Mende edo gizaldi baten ondorean, herriko gazterik gehienek euskara dakite, eta euskaraz egin ere egiten dute, lanean, eskolan, bizitzan, egunoroko zer guztietan.
Eskualdeak ez du ahanzteko bere herriko Seme Kutun izan zen Andoni Urréstarazù; Araian 1902an jaioa, euskara Madrilen ikasi zuen, ikasketak egin bitartean. 36an eusko gudari izan zen eta 1940ra arte Santoñan (Kantabria) gatibu hartu zuten. Gero, irakaskuntzan hasi zen eta euskara zabaltzeko lanetan buru-belarri ekinez aritu izan zen.
1955ean lehenengo Gramática Vasca egin zuen, arrakasta handikoa, 1959an Editorial Auñamendik berreditatu zuena. Erbestean luzaro egon ondorean, beti euskara ardatz idaz-lanetan jandunik, Gasteizera itzuli zen, 1979an, Franco diktadorea hilaz gero.
Andoni Urrestarazuren argazkia. Margolaria, J. M. Marcote
